Wspólna deklaracja VIII Szczytu Trójstronnego Cypr - Egipt - Grecja, Nikozja, 21 października 2020 r
- Opublikowane w dziale Dokumenty
Wspólna deklaracja VIII Szczytu Trójstronnego Cypr - Egipt - Grecja, Nikozja, 21 października 2020 r
My, Nicos Anastasiades, Prezydent Republiki Cypryjskiej, Abdel Fattah El-Sisi, Prezydent Arabskiej Republiki Egiptu i Kyriakos Mitsotakis, premier Republiki Greckiej, spotkaliśmy się w Nikozji na Cyprze 21 października br. 2020, w ramach trójstronnej współpracy i koordynacji między naszymi trzema krajami. Omówiliśmy szeroki zakres zagadnień i ponownie podkreśliliśmy znaczenie wzmożenia naszych wysiłków na rzecz pokoju, stabilności, bezpieczeństwa i dobrobytu we wschodniej części Morza Śródziemnego.
Omówiliśmy bezprecedensowe wyzwanie Covid-19 i ogromny wpływ, jaki pandemia wywiera na systemy społeczne, gospodarcze i zdrowotne na całym świecie. W odniesieniu do trwających wysiłków na rzecz przezwyciężenia kryzysu wymieniliśmy poglądy i doświadczenia na temat najlepszych możliwych praktyk i wyciągniętych wniosków. Skala wyzwania skłoniła przywódców do zbadania możliwości przyszłej współpracy w zakresie zapobiegania i regionalnego zarządzania pandemiami.
Przyjrzeliśmy się najnowszemu stanowisku mechanizmu ambitnej i ciągłej współpracy, który jest uważany za ważny kamień milowy w stosunkach między naszymi trzema krajami. Ponadto omówiliśmy postępy osiągnięte we współpracy sektorowej m.in. w dziedzinie obronności i bezpieczeństwa, energetyki, inwestycji, turystyki, diaspory, ochrony środowiska, ochrony dziedzictwa kulturowego, badań i innowacji oraz edukacji.
Wyraziliśmy chęć dalszego zacieśniania naszej współpracy poprzez szereg umów dotyczących poszukiwań i przesyłu gazu ziemnego, co dodatkowo podkreśla fakt, że odkrycie złóż węglowodorów może służyć jako katalizator stabilności i dobrobytu w regionie. W związku z tym serdecznie powitaliśmy podpisanie statutu Wschodnio-Śródziemnomorskiego Forum Gazowego (EMGF) przez wszystkich siedmiu członków założycieli, który ustanawia EMGF jako organizację regionalną z siedzibą w Kairze, otwartą na wszystkie kraje wyznające te same wartości i cele EMGF i chęć współpracy na rzecz bezpieczeństwa całego regionu i dobrobytu jego narodów. Opierając się na podstawowej zasadzie, zgodnie z którą w pełni szanuje prawa członków do ich zasobów naturalnych, zgodnie z prawem międzynarodowym, EMGF będzie wspierać ich wysiłki na rzecz uwolnienia pełnego potencjału zasobów gazu w regionie i monetyzacji ich rezerw.
Potwierdziliśmy również znaczenie utworzenia projektu EuroAfrica, jako elektroenergetycznego połączenia między sieciami Egiptu, Cypru i Grecji, promującego trójstronną współpracę i zwiększającego bezpieczeństwo dostaw energii nie tylko do krajów zaangażowanych, ale także Europy, ponieważ stworzy autostradę do przesyłu znacznych ilości energii elektrycznej wytwarzanej z gazu z pól wschodniego wybrzeża Morza Śródziemnego, ale także z odnawialnych źródeł energii. Interkonektor elektroenergetyczny EuroAfrica stanowi ważny element strategii przyspieszenia rozwoju wschodnio-śródziemnomorskiego korytarza energetycznego jako nowego alternatywnego źródła dostaw energii z regionu na kontynent europejski i odwrotnie. W związku z tym oczekujemy szybkiego podpisania przez naszych ministrów protokołu ustaleń, który określa ramy współpracy umożliwiające terminową realizację projektu, odzwierciedlając nasze wspólne zaangażowanie w osiągnięcie tego celu.
Potwierdziliśmy nasze zobowiązanie do ustanowienia Stałego Sekretariatu ds. Mechanizmu Trójstronnego między Cyprem, Egiptem i Grecją z siedzibą w Nikozji w sposób, który pozwoli zachować wyjątkowość stosunków między tymi trzema krajami. W tym celu uzgodniliśmy również, że przystąpimy do wyznaczenia przedstawicieli krajów do Sekretariatu najwcześniej, tak aby Sekretariat mógł rozpocząć działalność przed końcem 2020 roku.
Ponownie podkreśliliśmy konieczność wzmożenia międzynarodowych wysiłków na rzecz zwalczania rozprzestrzeniania się terroryzmu i ekstremizmu oraz wezwaliśmy społeczność międzynarodową, w szczególności ONZ, do podjęcia dalszych działań, zgodnie z prawem międzynarodowym, przeciwko wszystkim grupom terrorystycznym, niezależnie od ich form i ideologii, a także podejmowanie konkretnych działań i środków w celu pociągnięcia do odpowiedzialności podmiotów regionalnych, które zapewniają grupom terrorystycznym fundusze, broń, zagranicznym bojownikom terrorystycznym, bezpieczne przystanie, podżeganie i środki masowego przekazu, z wyraźnym naruszeniem odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa.
Wymieniliśmy poglądy na temat ostatnich wydarzeń dotyczących sytuacji w Libii i powtórzyliśmy nasze stanowisko w sprawie potrzeby kompleksowego rozwiązania politycznego. W tym kontekście z zadowoleniem przyjęliśmy Deklarację kairską z 6 czerwca 2020 r., a także ogłoszenie o zawieszeniu broni z 21 sierpnia 2020 r. i uznaliśmy kluczową rolę Egiptu w realizacji tego celu. Wyraziliśmy również nasze zaangażowanie na rzecz jedności, suwerenności i integralności terytorialnej państwa libijskiego oraz potępiliśmy szkodliwą interwencję Turcji w sprawy Libii, z naruszeniem rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1970/2011 i 1973/2011 oraz 2441/2018. Potępiliśmy również eksport broni i sprzętu wojskowego przez Turcję, a także sponsorowanie przez Turcję transferu zagranicznych bojowników terrorystycznych do Libii, co jest jawnym naruszeniem rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 2396 (2017).
Powtarzamy, że Memorandum of Understanding w sprawie rozgraniczenia morskich obszarów jurysdykcyjnych na Morzu Śródziemnym oraz Memorandum of Understanding w sprawie współpracy bezpieczeństwa i wojskowej podpisane w listopadzie 2019 roku między Turcją a panem Fayezem El Sarajem są odpowiednio sprzeczne z prawem międzynarodowym i embargiem ONZ na dostawy broni do Libii i obie te kwestie osłabiają stabilność w regionie. Przypomnieliśmy, że protokół ustaleń w sprawie wytyczenia granic jurysdykcji morskich na Morzu Śródziemnym narusza suwerenne prawa państw trzecich, jest niezgodny z Prawem Morza i nie może powodować żadnych konsekwencji prawnych.
Wyraziliśmy nasze zaangażowanie na rzecz jedności, suwerenności, integralności terytorialnej i niezależności państwa syryjskiego. Zdecydowanie odrzucamy i potępiamy turecką inwazję i okupację północno-wschodniej Syrii, która doprowadziła do zmian demograficznych i pogorszyła sytuację w zakresie bezpieczeństwa, intensyfikując przepływ uchodźców i jeszcze bardziej destabilizując szerszy obszar. Ponadto położyliśmy nacisk na wsparcie międzynarodowych przedsięwzięć określonych w rezolucji RB ONZ nr 2254 i komunikacie genewskim, które wzmacniają polityczne rozwiązanie konfliktu w sposób integracyjny.
W kwestii palestyńskiej powtórzyliśmy potrzebę osiągnięcia wszechstronnego, sprawiedliwego i trwałego pokoju opartego na rozwiązaniu dwupaństwowym, zgodnie z odpowiednimi rezolucjami ONZ, oraz ustanowieniu suwerennego, trwałego i przylegającego państwa palestyńskiego w granicach i ze Wschodnią Jerozolimą jako stolicą, żyjącą w pokoju ze wszystkimi sąsiadami. Ponadto z zadowoleniem przyjęliśmy niedawne porozumienia normalizacyjne, które Izrael podpisał odpowiednio ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi i Bahrajnem i wierzymy, że stanowią one pozytywny wkład w osiągnięcie pokoju i stabilności na Bliskim Wschodzie.
Potwierdziliśmy nasze niezachwiane poparcie dla wysiłków rządu Republiki Cypryjskiej zmierzających do znalezienia kompleksowego, sprawiedliwego i realnego rozwiązania problemu cypryjskiego w oparciu o odpowiednie rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ i prawo międzynarodowe. Potępiliśmy działania Turcji w Varosha z naruszeniem odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa i wezwaliśmy Turcję do zaprzestania jej prowokacyjnych działań, przestrzegania w szczególności rezolucji ONZ 550 (1984) i 789 (1992) oraz do konstruktywnego i konkretnego wkładu we wznowienie zorganizowanych oraz zorientowane na wyniki negocjacje w celu wszechstronnego i trwałego rozwiązania problemu cypryjskiego na podstawie odpowiednich rezolucji Rady Bezpieczeństwa ONZ. Takie rozwiązanie musi być zgodne ze zdolnością Republiki Cypryjskiej jako państwa członkowskiego UE i w pełni gwarantować jej niezależność, suwerenność, integralność terytorialną i bezpieczeństwo. W tym celu wygaśnięcie anachronicznych uzgodnień dotyczących bezpieczeństwa i wycofanie obcych sił pozostaje warunkiem sine qua non Republiki Cypryjskiej jako suwerennego państwa. Podkreśliliśmy, że Organizacja Narodów Zjednoczonych pozostaje jedynymi ramami, dzięki którym można osiągnąć porozumienie.
Wyraziliśmy głębokie zaniepokojenie niedawną eskalacją w strefach morskich we wschodniej części Morza Śródziemnego i zwiększoną militaryzacją obszaru, który zagraża szerszej stabilności, pokojowi i bezpieczeństwu na Morzu Śródziemnym. Zdecydowanie potępiliśmy nielegalne wiercenia i operacje sejsmiczne Turcji w cypryjskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej (WSE)/ na szelfie kontynentalnym, na obszarach morskich wyznaczonych już zgodnie z prawem międzynarodowym, w tym między Republiką Cypryjską a Arabską Republiką Egiptu, w umowie o delimitacji WSE z 2003 r. potępiliśmy również ciągłe naruszanie greckiej narodowej przestrzeni powietrznej i wód terytorialnych na Morzu Egejskim oraz nielegalną działalność Turcji na obszarach leżących na greckim szelfie kontynentalnym, z naruszeniem prawa międzynarodowego. Podkreśliliśmy znaczenie poszanowania suwerenności i suwerennych praw każdego państwa w jego strefach morskich zgodnie z prawem międzynarodowym i odzwierciedleniem Konwencji ONZ o prawie morza (UNCLOS) i wezwaliśmy Turcję do trwałego powstrzymania się od takiego działania w przyszłości co pomoże stworzyć warunki sprzyjające dialogowi, którego nie można prowadzić w agresywnym środowisku lub pod groźbą użycia siły.
Podkreśliliśmy, że kwestią delimitacji szelfu kontynentalnego i wyłącznej strefy ekonomicznej należy się zająć poprzez dialog i negocjacje w dobrej wierze, z pełnym poszanowaniem prawa międzynarodowego. W związku z tym wzywamy Turcję do przyjęcia zaproszenia Cypru do podjęcia negocjacji, w dobrej wierze i z pełnym poszanowaniem prawa międzynarodowego, w celu osiągnięcia porozumienia w sprawie rozgraniczenia morza między ich odpowiednimi wybrzeżami lub do przedłożenia tej kwestii do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości. W tym samym duchu z zadowoleniem przyjęliśmy podpisanie i wejście w życie Umowy o wyznaczeniu wyłącznej strefy ekonomicznej między Grecją a Egiptem, ważnej umowy, która została zawarta w pełnej zgodności z prawem międzynarodowym odzwierciedlonym w UNCLOS, ponieważ przyczynia się do stabilności i bezpieczeństwa w region wschodniej części Morza Śródziemnego.
Omówiliśmy ostatnie wydarzenia w negocjacjach w sprawie Etiopskiej Tamy Wielkiego Odrodzenia (GERD) i wyraziliśmy głębokie zaniepokojenie, że negocjacje między Egiptem, Etiopią i Sudanem pod auspicjami Unii Afrykańskiej nie przyniosły efektów. Podkreśliliśmy, że negocjacje między państwami nadbrzeżnymi muszą być kontynuowane i powtórzyliśmy, że poprzednie porozumienia, zwłaszcza Deklaracja zasad z 2015 r., Która zobowiązuje Egipt, Etiopię i Sudan do osiągnięcia porozumienia w sprawie wypełnienia i funkcjonowania GERD, powinny zostać utrzymane, a spowodować znaczną szkodę. Zasada sprawiedliwego i rozsądnego wykorzystania oraz zasada współpracy powinny pozostać podstawą osiągnięcia uczciwego i wyważonego porozumienia.
Ponownie podkreśliliśmy znaczenie zachowania i ochrony dziedzictwa kulturowego regionu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu oraz podkreśliliśmy nasze postanowienie, aby zapobiegać nielegalnemu handlowi dobrami kulturowymi, w tym dobrami pochodzącymi z obszarów objętych konfliktem zbrojnym na Bliskim Wschodzie i zachęcać do tego pomóc wprowadzić zakaz nielegalnego handlu i wspierać zwrot tych nieruchomości. Potwierdziliśmy również, że jesteśmy zdecydowani zająć się kwestią ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego we wschodniej części Morza Śródziemnego przed nielegalnymi wykopaliskami i szkodami, które mogą być spowodowane innymi działaniami, poprzez opracowanie Porozumienia. Należy zwrócić szczególną uwagę na obszary wymiany know-how i seminariów szkoleniowych.
Potwierdziliśmy naszą determinację do współpracy na rzecz osiągnięcia wzmocnionego partnerstwa UE-Egipt korzystnego dla obu stron oraz silniejszego zaangażowania strategicznego w obszarach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania. W związku z tym z zadowoleniem przyjęliśmy pierwszą wizytę Wysokiego Przedstawiciela UE Borrella w Kairze jako ważny krok w kierunku dalszego zacieśniania stosunków UE-Egipt.
Z okazji 25. rocznicy procesu barcelońskiego podkreśliliśmy znaczenie Unii na rzecz regionu Morza Śródziemnego jako narzędzia intensyfikacji współpracy między dwoma wybrzeżami Morza Śródziemnego. Podkreśliliśmy również strategiczne znaczenie południowego sąsiedztwa i zgodziliśmy się ściśle współpracować na rzecz odnowienia partnerstwa między UE i jej państwami członkowskimi a krajami południowego regionu Morza Śródziemnego.
Podkreśliliśmy wspólną odpowiedzialność „partnerów międzynarodowych” w zajmowaniu się pierwotnymi przyczynami nielegalnej migracji, w tym w wymiarze społeczno-ekonomicznym i perspektywie bezpieczeństwa. Ponadto dostrzegliśmy potencjalne obszary współpracy w zakresie zjawiska migracji, w tym migracji zarobkowej, biorąc pod uwagę trendy demograficzne na dwóch wybrzeżach Morza Śródziemnego. Podkreśliliśmy również osiągnięcia Egiptu w zaprzestaniu wszelkich prób nielegalnej migracji przez jego wybrzeża od września 2016 r., Zajmując się jednocześnie innymi wymiarami problemu, od kompleksowego podejścia po krajowe strategie zwalczania nielegalnej migracji i handlu ludźmi. Wyraziliśmy poważne zaniepokojenie faktem, że na szlaku wschodnio-śródziemnomorskim istnieje ciągła presja przepływów migracyjnych.
Zachęceni dotychczasowymi pozytywnymi wynikami i przekonani o strategicznym znaczeniu trójstronnej współpracy między naszymi trzema krajami, wyraziliśmy zdecydowaną wolę dalszej ścisłej współpracy w kwestiach będących przedmiotem wspólnego zainteresowania z korzyścią dla naszych narodów i mieszkańców całego regionu.
Uzgodniliśmy, że następny trójstronny szczyt odbędzie się w Grecji. w pierwszej / drugiej połowie 2021 r.